ทุกต้นทุนที่มี สร้างคุณค่าและความสำเร็จได้มากกว่าที่เห็น
“การศึกษาเปลี่ยนชีวิตคนได้ ทุกความเท่าเทียมเป็นไปได้ ถ้ามีครูช่วยผลักดัน” ด้วยความเชื่อนี้ “ครูอาร์ม” – สุริยา มนัสสา จึงพาตัวเองเข้าสู่เส้นทางการเป็นครูผู้นำการเปลี่ยนแปลงรุ่นที่ 3 ของทีช ฟอร์ ไทยแลนด์ ด้วยความฝันอยากเป็นครู เมื่อได้มาเจอโครงการผู้นำการเปลี่ยนแปลง เขาพบว่าเป้าหมายของโครงการฯ ตรงกับเป้าหมายส่วนตัว คือ การสร้างความเปลี่ยนแปลงและความเท่าเทียมทางการศึกษา
แม้ว่าหนทางการเป็นครูผู้นำฯ ของครูอาร์มจะมีอุปสรรค แต่ด้วยความเต็มที่ในการสอนและจิตวิญญาณความเป็นครู จึงทำให้นักเรียนยอมรับและเปิดใจให้ ครูอาร์มกล่าวว่า “เมื่อเด็กๆ กล้าที่จะคุยกับเรา แล้วเรารับฟัง เขาเลยยอมเปิดใจเล่าปัญหาให้เราฟัง เพราะเขาสัมผัสได้จริง ๆ ว่าเรารับฟัง ไม่ตัดสิน และต้องการแก้ปัญหาให้เขา ผลที่ออกมาก็คือเราจับประเด็นและแก้ปัญหาให้เขาได้”
“เพราะทุกคนมีปัญหาและสิ่งที่เจอมาต่างกัน การที่เขาเลือกทำหรือเลือกคิดแบบนั้น แม้ว่าจะตรงกันข้ามจากสิ่งที่เราคิด เราก็ควรฟังเขาแบบไม่ตัดสิน และพยายามทำความเข้าใจความคิดเขา แล้วสุดท้ายเราจะช่วยเขาแก้ปัญหาได้ ไม่ใช่แค่กับเด็กนักเรียน แต่กับทุกคนที่เราใช้ชีวิตด้วย ทำงานด้วย ถ้าเราใช้วิธีนี้ทำความเข้าใจเขา ก็จะทำให้เราอยู่กับทุกคนง่ายขึ้น อุปสรรคน้อยลง”
ครูอาร์มพบว่า หนึ่งในปัญหาหลักด้านการศึกษาคือ นักเรียนขาดความเชื่อมั่นในตัวเอง ด้วยข้อจำกัดหลายอย่างในชีวิตจึงทำให้พวกเขาไม่เชื่อว่าจะพัฒนาไปได้มากกว่าที่เป็นอยู่ ไม่ว่าจะเป็นฐานะทางบ้าน หรือแม้กระทั่งความสามารถด้านการเรียนรู้ของตนเอง เกิดเป็นความกลัวและทำให้มองทุกอย่างในแง่ลบ
ครูอาร์มจึงเลือกแก้ปัญหาด้วยการปลูกฝังให้นักเรียนของเขาเปลี่ยนมุมมอง เช่น เมื่อเขียนหนังสือผิด ก็จะแนะนำให้ลองคิดใหม่ เขียนใหม่ แทนที่จะดุด่าว่ากล่าวซึ่งจะทำให้พวกเขากลัวและไม่กล้าเขียนหนังสือแทน
“เวลามีคนมาถามว่าเราเป็นครูแบบไหน เราจะบอกว่าเราเป็นครูที่เชื่อมั่นในตัวเด็ก เพราะถ้าเราเชื่อมั่นในตัวเขา เขาก็จะเชื่อในตัวเอง และมีพลังขับเคลื่อนในการพัฒนาตัวเองต่อไป”
นอกจากนี้ ปัญหาการขาดความสุขในการทำงานของครูก็ส่งผลต่อการสอน และคนที่ได้รับผลกระทบโดยตรงคือนักเรียน ซึ่งแก้ไขได้ด้วยการจัดการวางแผนรับมือกับงานให้เป็นระบบมากขึ้น รวมทั้งเพิ่มสวัสดิการ เพื่อสร้างกำลังใจในการทำงาน
ปัญหาความไม่เท่าเทียมทางการศึกษาเป็นปัญหาระดับประเทศที่ยังคงรอการแก้ไข แม้ว่าโครงสร้างสังคม เศรษฐกิจ และรายได้ครอบครัวจะเป็นปัจจัยที่กำหนดชีวิตการศึกษาของนักเรียน แต่ปัจจัยแวดล้อมอย่างครูก็กำหนดอนาคตของพวกเขาได้เช่นกัน
“เราเป็นโอกาสให้เด็กได้ เราพาเขาเติบโต ต่อยอดจากสิ่งที่มีอยู่ได้ ส่งเสริมให้เขาทำในสิ่งที่อยากทำได้ พาไปแข่งขันในสิ่งที่ชอบ หาช่องทางอื่นๆ ให้เขาได้เรียนรู้ ทำยังไงก็ได้ให้ต้นทุนที่มีอยู่มันมีค่าและประสบความสำเร็จมากที่สุด
“แม้ว่าจะต้องใช้เวลา แต่การแก้ปัญหาด้านการศึกษาควรเริ่มตั้งแต่ช่วงประถม เพราะในช่วงนี้เด็กจะให้ความสำคัญแก่ครูและเพื่อนมากที่สุด เป็นช่วงวัยที่ได้เริ่มต้นและเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ เด็กจะสร้างความเชื่อมั่นในตัวเองได้เร็วกว่าช่วงมัธยม การมองสิ่งต่างๆ ของเด็กวัยนี้จะไม่เหมือนเด็กมัธยม เราจะปรับพฤติกรรมของเขาได้เร็วกว่า แต่ถ้าเป็นช่วงมัธยม จะเริ่มมีเรื่องสังคมอารมณ์เข้ามาเกี่ยวข้อง เด็กจะเริ่มเป็นวัยรุ่น โฟกัสที่ตัวเองและเพื่อนเป็นหลัก จะมีความเป็นตัวเองสูงมาก จนยากที่เราจะไปแตะ และอาจทำให้แก้ปัญหายากขึ้น”
“ถ้าแก้ได้ก่อนตั้งแต่ประถม จะเป็นการแก้จากต้นเหตุ แต่ถ้ามัธยมจะเป็นปลายเหตุไปแล้ว”
ปัจจุบันครูอาร์มเป็นครูระดับประถมศึกษาอยู่ที่โรงเรียนวัดคฤหบดี (จันทรสถิตย์) สังกัดกรุงเทพมหานคร และยังคงเดินหน้าตามเป้าหมายที่ตั้งใจไว้ คือการสร้างโอกาสและส่งเสริมทุกศักยภาพ ตลอดจนผลักดันทุกความสำเร็จของนักเรียน โดยเริ่มจากความเชื่อมั่นในตัวนักเรียนของเขา
ทีช ฟอร์ ไทยแลนด์ ได้ศึกษาเพื่อเริ่มขับเคลื่อนโครงการผู้นำการเปลี่ยนแปลงในระดับประถมศึกษา เพื่อรับมือกับปัญหาความเหลื่อมล้ำ และเสริมแรงขับเคลื่อนเชิงบวกให้นักเรียนแต่เนิ่น
“เราเป็นส่วนหนึ่งในการค้นหาศักยภาพให้เด็กได้ เราสร้างโอกาสให้เด็กได้ ขอแค่เราเชื่อมั่นในตัวเขา เพราะเด็กทุกคนควรได้รับโอกาสที่เท่าเทียม ถ้าเราเป็นส่วนหนึ่งที่สามารถให้โอกาสนั้น ๆ แก่คนอื่นได้ มันก็คงจะมีค่ามากๆ”
การเปลี่ยนแปลงการศึกษาเป็นภารกิจที่ท้าทาย และต้องอาศัยความร่วมมือ ทรัพยากร และความทุ่มเทจากคนทุกฝ่าย คุณสามารถเป็นส่วนหนึ่งของการขับเคลื่อนเพื่อคุณภาพชีวิตของเด็กและเยาวชนไทยได้ผ่านโครงการผู้นำการเปลี่ยนแปลง ซึ่งนอกจากการทำงานและแก้ปัญหาการศึกษาในบริบทจริงแล้ว ยังเป็นการส่งเสริมประสบการณ์และภาวะผู้นำของตนเอง รวมถึงสร้างเครือข่ายคุณภาพเพื่อการศึกษา เพื่อให้วันหนึ่งเด็กและเยาวชนไทยทุกคน สามารถเข้าถึงการศึกษาคุณภาพอย่างเสมอภาค และกำหนดอนาคตของตนเองได้
สมัครโครงการผู้นำการเปลี่ยนแปลง รุ่นที่ 11 ได้ที่: https://tft-fellowship.org
ตั้งแต่วันนี้ ถึงวันที่ 16 มิถุนายน 2567
