คืนห้องเรียน คืนความหวัง ท่ามกลางความไม่สงบไทย-กัมพูชา

สถานการณ์ความไม่สงบระหว่างไทยและกัมพูชาสร้างผลกระทบในพื้นที่ชายแดนเป็นวงกว้าง รวมถึงการศึกษาของเด็กคนหนึ่งที่ต้องหยุดไปกลางคัน

หนึ่งในนั้น คือ คุณครูและนักเรียน โรงเรียนร่วมจิตต์วิทยา อ. ละหานทราย จ. บุรีรัมย์ที่ตั้งอยู่ใกล้กับจุดปะทะไม่เกิน 15 กิโลเมตรจนมีการสั่งปิดโรงเรียน

ท้ายที่สุด สิ่งที่เด็ก ๆ ต้องการไม่ใช่แค่หนังสือหรือห้องเรียน แต่คือความมั่นคงทางใจ ที่จะพาให้พวกเขาเรียนรู้และก้าวต่อไปได้

ปิดโรงเรียน ปรับการเรียน

ขณะที่ครูและนักเรียนกำลังสนุกกับกิจกรรมวันภาษาไทยก็มีประกาศให้สั่งอพยพทุกคนในโรงเรียนทันที เนื่องจากสถานการณ์ที่มีความรุนแรงมากขึ้น

“ตอนนั้นกลัวว่า ระเบิดจะมาลงที่โรงเรียน” ‘เปา’ รัฐศาสตร์ สติภา นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนร่วมจิตต์วิทยาบอก

เมื่อสิ้นเสียงประกาศ ผู้ปกครองบางคนเดินทางมารับนักเรียนกลับบ้านทันที ขณะเดียวกันทางโรงเรียนได้จัดรถรับส่งพานักเรียนไปอยู่ที่ปลอดภัย ก่อนจะตัดสินใจประกาศปิดโรงเรียนชั่วคราว

ระหว่างนั้น นักเรียนหลายคนต้องย้ายจากบ้านไปอยู่ศูนย์พักพิงหรือบ้านญาติในพื้นที่ใกล้เคียง การเรียนการสอนรูปแบบออนไลน์จึงไม่ใช่คำตอบเดียวของสถานการณ์นี้ 

ครูอ้อม ‘สุภัทสรณ์ แจ่มใส’ คุณครูโรงเรียนร่วมจิตต์วิทยา บอกว่า หน้าที่ของคุณครู คือ การยึดนักเรียนเป็นหลัก แล้วมองหารูปแบบการสอนที่ตอบโจทย์นักเรียน ให้เขายังเรียนได้ แม้จะเกิดความขัดแย้งในพื้นที่ก็ตาม 

“คุณครูบางท่านก็อยู่ศูนย์พักพิงก็เรียกนักเรียนมาสอนในรายวิชาของตัวเอง มอบหมายเป็นใบงาน ถ้าสอนออนไลน์ 100% นักเรียนบางคนไม่มีอินเทอร์เน็ต ไม่มีมือถือ ก็ต้องปรับให้เหมาะสมกับสถานการณ์ที่สุด”

ไม่มีอะไรสำคัญไปกว่า ‘ใจ’ นักเรียน

‘สงคราม’ เป็นสิ่งที่ผู้ใหญ่เองก็ยากจะรับมือ สำหรับเด็กคนหนึ่งเขาต้องสู้กับความกลัวในใจ และยังต้องพยายามรักษาความฝันเล็ก ๆ ของตัวเองเอาไว้ ท่ามกลางเสียงระเบิดและความไม่แน่นอนในพื้นที่

เหมือนกับ ‘เปา’ ที่ตั้งใจเรียนทุกคาบ เพื่อทำให้ฝันการสอบนายร้อยทหารสำเร็จในอีก 2 ปีข้างหน้า แม้จะรู้สึกกลัวและอยากกลับบ้าน แต่ครอบครัวและคุณครูก็คอยให้กำลังใจเขาอยู่ตลอด

คุณพ่อของเปาบอกลูกชายว่า “ไม่เป็นไร ไม่ต้องกลัว เราอพยพมาแล้ว” 

ในสายตาของคุณครู ครูอ้อมบอกว่า จิตใจของเด็กแข็งแกร่ง แม้จะต้องเปลี่ยนสถานที่ แต่เด็ก ๆ ก็อยากกลับมาเรียน บางครั้งก็เป็นคนที่ให้กำลังใจคุณครูด้วย

ส่วนครูปีใหม่ ‘บุษยมาส วณิกสัมบัญ’ ครูผู้นำการเปลี่ยนแปลงรุ่นที่ 10 มองว่า ตอนอพยพ เด็ก ๆ ใจสู้และปฏิบัติตามคำแนะนำของครูได้ดี แต่ถ้ามองเชิงผลกระทบ เธอบอกว่า การต้องปิดโรงเรียนทำให้การศึกษาหยุดชะงัก และต้องใช้เวลานานกว่าจะกอบกู้จิตใจของนักเรียนกลับมาอีกครั้ง

“เหตุการณ์นี้ทำให้การศึกษาของเด็กไปต่อไม่ได้ การเรียนรู้ไม่ต่อเนื่อง อนาคตของเด็กหายไป เหมือนโอกาสในการแสดงศักยภาพของเด็กหายไปเลย และมันก็ไม่การันตีว่า ช่วงเวลาเหล่านั้นจะย้อนกลับมา”

คุณครูจำเป็นต้องเข้าใจนักเรียนและยืดหยุ่นในเรื่องต่าง ๆ เพราะในช่วงเวลาที่เต็มไปด้วยความไม่แน่นอน ไม่มีอะไรสำคัญไปกว่า ‘ใจ’ นักเรียน  เพราะเมื่อหัวใจของพวกเขาเข้มแข็ง การเรียนรู้ก็ยังคงเดินหน้าต่อไปได้เสมอ

กลับมาเรียนพร้อมใจที่แข็งแรง

เมื่อโรงเรียนเปิดอีกครั้ง คุณครูจึงต้องเป็นผู้รับฟังมากกว่าสอน 

ครูปีใหม่เล่าว่า ช่วงแรกที่เปิดเรียน เธอเปลี่ยนห้องเรียนเป็นพื้นที่ให้เด็ก ๆ ได้ระบายความในใจตลอดช่วงเวลาที่โรงเรียนปิดไป ปรับความรู้สึกให้พร้อมก่อนที่การเรียนการสอนจะเริ่มต้นขึ้น

“วันที่กลับมาโรงเรียน เราทำกิจกรรมการระบายความรู้สึกกับเด็ก ก็มานั่งล้อมวงกันแล้วก็คุยกันว่าช่วงอาทิตย์ที่ผ่านมาเป็นยังไงบ้าง อพยพไปอยู่ไหนกัน ตอนนี้สภาพจิตใจเป็นยังไง เช็คความรู้สึกกันว่ายังโอเคอยู่หรือเปล่า”

นอกจากนี้ เธอมองว่า เหตุการณ์ปะทะกันที่เกิดขึ้น ความเป็นผู้นำเป็นเรื่องสำคัญ เพราะจำเป็นต้องอาศัยการตัดสินใจที่เด็ดขาด การจัดการ และการรับฟังอย่างตั้งใจ สิ่งเหล่านี้ คือ การเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงมอบให้เธอ

“สิ่งที่ได้มาจากทักษะของครูผู้นำการเปลี่ยนแปลงคือ ทักษะการตัดสินใจ เราจะต้องตัดสินใจวินาทีนั้นว่าจะเอาเด็กกลุ่มไหนออกไปก่อน จะต้องเช็คเด็กก่อนว่าอยู่ครบไหม บ้านใครอยู่ตรงไหน

“รวมถึงทักษะของการรู้บทบาทหน้าที่ของตัวเอง ว่า ณ จุดนี้หน้าที่ของเราคืออะไร เราเป็นครู จะทำอย่างไรให้เด็กปลอดภัย พาเด็กไปส่งให้ถึงมือผู้ปกครอง แล้วเราก็จะมีการติดตามนักเรียนอยู่เสมอว่าเป็นยังไงบ้าง”

เธอมองว่า หากมีแรงสนับสนุนจากภาครัฐหรือหน่วยงานสาธารณสุขในการช่วยคัดกรองเด็ก ๆ ร่วมกับครู จะช่วยให้การจัดการเรียนการสอนตอบสนองต่อความรู้สึกและความต้องการของนักเรียนได้ดียิ่งขึ้น

ร่วมยืนเคียงข้างนักเรียนและโรงเรียนที่ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์ความไม่สงบ เพื่อให้ห้องเรียนยังคงปลอดภัยและทำให้การศึกษาเดินต่อไปได้ผ่านการสนับสนุนภารกิจของทีช ฟอร์ ไทยแลนด์

อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม ที่ https://www.teachforthailand.org/give/corporate

Restoring Classrooms, Restoring Hope Amid Thai–Cambodian Conflict

The unrest along the Thai–Cambodian border has disrupted many lives, including the education of students whose learning came to a sudden halt.

One such story comes from Ruamjit Wittaya School in Lahan Sai District, Buriram Province, located less than 15 kilometers from the conflict zone. When clashes intensified, the school was forced to close.

In the end, what children needed most wasn’t just books or classrooms—but peace of mind, so they could keep learning and moving forward.

When Schools Close, Learning Must Adapt

It was during Thai Language Day celebrations when an urgent announcement broke out: everyone had to evacuate immediately. The situation had escalated.

“I was scared the bombs would fall on our school,” said Pao, a Mathayom 2 student at Ruamjit Wittaya.

As the news spread, some parents rushed to pick up their children, while others relied on the school’s arranged transport to safer shelters. Soon after, the school officially announced its temporary closure.

Many students relocated to shelters or stayed with relatives nearby. Online learning wasn’t a viable solution for everyone.

“Some teachers stayed at the shelters and continued teaching there, handing out worksheets for their subjects,” said Kru Aom Supatsorn Jamsai, a teacher at Ruamjit Wittaya. “If we had gone fully online, many students wouldn’t have been able to join, they didn’t have the internet or mobile phones. So we had to adapt to what the situation allowed.”

Nothing Matters More Than Students’ Hearts

War is hard enough for adults to endure. For children, it means facing fear while holding onto their dreams amid the sound of explosions and constant uncertainty.

Like Pao, who never stopped studying because he wanted to become a military cadet within two years. Though he was scared and longed to go home, encouragement from his family and teachers kept him going.

“Don’t worry. You’re safe now,” his father told him after the evacuation.

To Kru Aom, her students showed remarkable resilience. “Even when they had to move elsewhere, they still wanted to keep learning. Sometimes, they were the ones giving us strength.”

Our Cohort 10 Fellow, Butsayamart (Peemai) Wanikasumban, said the evacuation revealed how brave and disciplined the students were but also how deep the long-term effects could be.

“When schools close, learning stops. The continuity of their education breaks—and with it, part of their future disappears. It’s like losing their chance to show what they’re capable of. And there’s no guarantee that time can ever be regained.”

For teachers, understanding and flexibility became essential. In times of uncertainty, nothing matters more than the students’ emotional well-being. Because when their hearts are strong, learning can continue, no matter the circumstances.

Returning to School with Stronger Hearts

When classes finally resumed, teachers knew they couldn’t just start where they left off. They had to listen before they could teach again.

“When we reopened, we turned the classroom into a space for students to express themselves,” said Peemai. “We sat in circles and talked: where did they go during the evacuation, how were they feeling, were they okay? We needed to check in before teaching could really begin again.”

She shared that moments like these called for leadership—clear decisions, calm coordination, and compassion. These were the same skills she had developed as a Teach for Thailand Fellow.

“What I learned as a Fellow helped me that day—decisiveness, knowing my role, and staying calm. I had to decide in seconds which group of students to move first, check attendance, know where every student lived, and make sure they reached their parents safely. We continued following up afterward to ensure they were okay.”

She added that with more support from the government or public health agencies, teachers could better assess and respond to students’ emotional needs during crises.

Standing Beside Teachers and Students in Crisis

Every act of care helps keep education going, even in the most difficult times. Together, we can help ensure classrooms remain safe places for students to learn, grow, and rebuild their sense of hope.

Support Teach For Thailand’s mission to keep classrooms and learning—alive.

Learn more at https://www.teachforthailand.org/give/corporate

‍